नेपालमा पछिल्ला वर्षहरूमा कृषि र पशुपालनले ग्रामीण अर्थतन्त्रलाई नयाँ दिशा दिएको छ। खासगरी कुखुरा पालन व्यवसायले ठूलो सम्भावना बोकेको छ। तर, जब कसैले युरोपजस्तो विकसित मुलुकको सहज जीवनशैली त्यागेर नेपाल फर्केर बन कुखुरा फार्म स्थापना गर्छ, त्यो केवल व्यवसायिक निर्णय मात्र होइन—देशप्रेम, आँट, र आत्मनिर्भरताको प्रतीक हुन्छ।
यस लेखमा हामी युरोप छोडेर नेपाल फर्किएका एक उद्यमीको कथालाई समेट्छौं, जसले देशकै सबैभन्दा ठूलो बन कुखुरा फार्म सञ्चालन गर्दै कृषि क्षेत्रमा नयाँ आयाम थपेका छन्।
बन कुखुरा के हो?
बन कुखुरा (Jungle Fowl) वा देशी कुखुरा प्राकृतिक वातावरणमा हुर्काइन्छ, रासायनिक आहार प्रयोग हुँदैन, र स्वादमा उत्कृष्ट हुन्छ।
विशेषताहरू
- प्राकृतिक आहारमा हुर्काइन्छ
- रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बलियो
- मासु स्वादिलो र पोषणयुक्त
- बजारमा उच्च मूल्य
युरोपबाट फर्कने निर्णय
उद्यमी रमेश थापा (नाम परिवर्तन) झन्डै १० वर्ष जर्मनीमा बसे। स्थायी बसोबासको प्रक्रिया सुरु भए पनि, आफ्नो देशमै केही गर्नुपर्छ भन्ने चाहनाले उनलाई नेपाल फर्कायो।
प्रमुख कारण
- आफ्नै माटोमा केही गर्ने सपना
- कृषि व्यवसायको सम्भावना
- आत्मनिर्भरताको सोच
- विदेशमा सीमित अवसर
फार्मको स्थापना
नेपाल फर्केपछि रमेशले काभ्रेको पहाडी गाउँमा १० रोपनी जमिन भाडामा लिएर फार्म सुरु गरे।
पूर्वाधार
- खुला चरन क्षेत्र
- सुरक्षित शेड
- पानी र आहारको स्रोत
- रोग नियन्त्रण प्रणाली
प्रारम्भिक लगानी
- जमिन भाडा: रु. ५ लाख
- शेड निर्माण: रु. १० लाख
- १००० कुखुरा खरिद: रु. ३ लाख
- अन्य खर्च: रु. २ लाख
देशकै ठूलो बन कुखुरा फार्म
आज रमेशको फार्ममा १०,००० भन्दा बढी बन कुखुरा छन्। फार्म जैविक पद्धतिबाट सञ्चालन हुन्छ र यसले १५ भन्दा बढी स्थानीय युवालाई रोजगारी दिएको छ।
विशेषता
- पूर्ण जैविक प्रणाली
- स्थानीय स्रोतको उपयोग
- डिजिटल मार्केटिङ
- पशु चिकित्सकको नियमित निगरानी
आर्थिक सम्भावना
बन कुखुराको मासु बजारमा रु. ८००–१२०० प्रतिकेजी पर्छ, जुन ब्रायलरको दोब्बर हो।
आम्दानी अनुमान
- औसत तौल: १.५ केजी
- प्रति कुखुरा आम्दानी: रु. १२००
- १०,००० कुखुरा = रु. १.२ करोड (प्रति ब्याच)
चुनौती र समाधान
प्रमुख चुनौती
- रोग नियन्त्रण
- आहार आपूर्ति
- बजार पहुँच
- मौसमको प्रभाव
समाधान
- नियमित खोप
- जैविक आहार उत्पादन
- अनलाइन/सहकारी बजार
- मौसमअनुसार शेडको व्यवस्थापन
बजार र ब्रान्डिङ
रमेशले आफ्नो ब्रान्ड “Himalayan Natural Chicken” स्थापना गरेका छन्। Facebook, Instagram, र TikTok बाट डिजिटल मार्केटिङ गरिन्छ।
आवश्यक सीप र तालिम
- पशुपालन ज्ञान
- रोग पहिचान/उपचार
- व्यवस्थापन क्षमता
- बजार अध्ययन
भविष्यको सम्भावना
नेपालमा जैविक उत्पादनप्रति रुचि बढ्दैछ। बन कुखुरा पालनले:
- निर्यात सम्भावना
- सहकारी उत्पादन
- फार्म–स्टे पर्यटन
- अण्डा उत्पादनमा पनि योगदान दिन सक्छ।
निष्कर्ष
युरोपको सहज जीवनशैली छोडेर नेपाल फर्केर बन कुखुरा पालन सुरु गर्नु आँट, लगन, र देशप्रतिको माया हो। रमेशजस्ता उद्यमीहरूले प्रमाणित गरेका छन्—नेपालमै बसेर पनि करोडौं कमाउन सकिन्छ। बन कुखुरा पालन भविष्यमा जैविक कृषि र ग्रामीण अर्थतन्त्रको मेरुदण्ड बन्न सक्छ।
👉 यदि तपाईं पनि बन कुखुरा पालनमा रुचि राख्नुहुन्छ भने, आजै योजना बनाउन सुरु गर्नुहोस्। अवसर नेपालमै छ, केवल आँट र सही रणनीति चाहिन्छ।
Post a Comment
0Comments