करेला (Bitter Gourd/Bitter Melon) स्वादमा तितो भए पनि यसको औषधीय गुण अचम्मको हुन्छ। आयुर्वेद, युनानी र प्राकृतिक चिकित्सा पद्धतिमा करेलालाई विशेष महत्व दिइन्छ। करेलाको नियमित सेवनले शरीरलाई धेरै प्रकारका रोगबाट जोगाउन सहयोग गर्छ। आज हामी करेलाका सम्पूर्ण स्वास्थ्य लाभहरू विस्तृत रूपमा चर्चा गर्दैछौं।
✅ १. मधुमेह (डायबेटिज) नियन्त्रण गर्न सहयोगी
करेला प्राकृतिक इन्सुलिन जस्तै कार्य गर्ने 'चरण्टिन' र 'पोलिपेप्टाइड-P' नामक यौगिकले भरिपूर्ण हुन्छ। यी यौगिकहरूले रगतमा चिनीको मात्रा कम गर्न सहयोग गर्छन्।
👉 डायबेटिज भएका मानिसहरूलाई करेलाको जुस अत्यन्त लाभदायक मानिन्छ।
✅ २. पाचन प्रणाली सुधार गर्छ
करेलामा पाइने फाइबर र पाचक एन्जाइमहरूले खाना सजिलै पचाउन सहयोग गर्छ। यसले कब्जियत, ग्यास, अपच, र पेटको समस्यामा राहत दिन्छ।
👉 नियमित रूपमा करेला खाने बानीले पेट सफा हुन्छ।
✅ ३. क्यान्सरविरुद्ध लड्ने क्षमता
करेलामा पाइने एण्टीअक्सिडेन्ट र फाइटोन्यूट्रिएन्ट ले शरीरमा भएका हानिकारक कोषिकाहरूलाई नष्ट गर्न सहयोग गर्छ। विशेषगरी, करेला स्तन क्यान्सर, प्रोस्टेट क्यान्सरजस्ता रोगको जोखिम घटाउन सक्छ।
✅ ४. छाला र कपालका लागि फाइदाजनक
करेलाले रगत सफा गर्छ, जसले छालामा चमक ल्याउँछ।
👉 मुहाँ, डन्डिफोर, एलर्जी, छालाको रुखोपन, ईczema जस्ता छालाको रोगहरूमा उपयोगी।
👉 करेलाको जुस सेवनले कपाल झर्ने समस्या कम गर्न, टाउकोको काँचो हटाउन र कपाल बलियो बनाउन मद्दत गर्छ।
✅ ५. तौल घटाउन सहयोगी
करेलामा कम क्यालोरी हुन्छ र डाइटरी फाइबर उच्च मात्रामा पाइन्छ, जसले तौल घटाउन मद्दत गर्छ।
👉 करेलाले शरीरको मेटाबोलिज्म बढाउँछ र बोसो जलाउने प्रक्रियालाई तीव्र बनाउँछ।
✅ ६. प्रतिरक्षा प्रणाली (इम्युन सिस्टम) मजबुत बनाउँछ
करेला खाँदा शरीरमा संक्रमणसँग लड्ने शक्ति (immunity) बढ्छ। यसले भाइरल रोग, ज्वरो, रुघा-खोकीबाट जोगाउँछ।
✅ ७. कलेजो (Liver) सफा राख्छ
करेला लेभर टक्सिन्स हटाउने काम गर्छ।
👉 करेलाको रस सेवनले कलेजो स्वस्थ राख्न सहयोग गर्छ र पीलिया (जन्डिस) लगायतको रोगमा पनि उपयोगी छ।
✅ ८. रक्तचाप (Blood Pressure) नियन्त्रण
करेलाले उच्च रक्तचाप नियन्त्रणमा राख्न सहयोग पुर्याउँछ।
👉 करेलाको नियमित सेवनले मुटु स्वस्थ रहन्छ र हृदयघातको जोखिम घटाउँछ।
✅ ९. संक्रमणविरुद्ध सुरक्षा
करेला एण्टीब्याक्टेरियल र एण्टीभाइरल गुणले भरिपूर्ण हुन्छ। यसले आँखा, छाला, पेट, तथा आन्तरिक अंगमा हुने संक्रमणलाई कम गर्छ।
✅ १०. महिलाको मासिक धर्मसम्बन्धी समस्या सुधार
करेलाको सेवनले मासिक धर्म नियमित गर्न, दुखाइ कम गर्न, र हार्मोनल सन्तुलन कायम राख्न मद्दत गर्छ।
👉 ध्यान दिनुहोस् – गर्भवती महिलाले करेला अत्यधिक मात्रामा सेवन गर्नु हुँदैन।
करेला कसरी सेवन गर्ने?
- करेलाको जुस: बिहान खाली पेट करेलाको ताजा जुस पिउँदा अधिक लाभ हुन्छ।
- सुकुटी वा तरकारी: करेलालाई फ्राइ वा तरकारीको रूपमा खान सकिन्छ।
- सुप अथवा सूप: करेलाको सुप बनाएर पिउन सकिन्छ।
- धुलो: करेलाको पाउडर पनि बजारमा पाइन्छ, जुन पानीसँग मिसाएर सेवन गर्न सकिन्छ।
करेला सेवन गर्दा ध्यान दिनुपर्ने कुरा
- अत्यधिक मात्रामा सेवन गर्दा पाचनमा गडबडी, चक्कर, वा पेट दुख्ने जस्ता साइड इफेक्ट देखिन सक्छ।
- गर्भवती महिला र न्यून रक्तचाप भएका व्यक्तिहरूले चिकित्सकको सल्लाहमा मात्र सेवन गर्नुपर्छ।
निष्कर्ष
करेला एक जादुई औषधीय तरकारी हो। यसको नियमित सेवनले धेरै रोगहरूबाट जोगिन सकिन्छ र शरीर स्वस्थ रहन्छ। तितो स्वाद भए पनि यसको लाभ अत्यन्त मिठो छ। त्यसैले, आफ्नो आहारमा करेला समावेश गर्न नबिर्सनुहोस्।
Post a Comment
0Comments